Beurscrash 1929: Een kompleet déjà vu in 2008

Beurscrash 1929: Een kompleet déjà vu in 2008
Crisis nog maar net begonnen - Gigantisch risico van derivatenmarkt verklaard




--------------------------------------------------------------------------------




(Foto: met dank aan WS Jansen)




De Amerikaanse overheid gaat mogelijk de in zware problemen verkerende financiële markten te hulp schieten met minstens $ 700 miljard. Lees waarom dit slechts een valse geruststelling is, een druppel op de gloeiende plaat. Er bestaat namelijk een financieel schaduw-systeem van maar liefst 1000 biljoen, de derivatenmarkt, die dreigt in te storten. Als dat gebeurt zal de hele wereldeconomie totaal vernietigd worden.







Twee dagen nadat de aandelenmarkt op 3 september 1929 een piek bereikte, gaf financier Roger Babson een speech waarin hij waarschuwde dat er 'vroeg of laat een crash aankomt, die enorm kan zijn.' Uiteindelijk crashte de beurs op 29 oktober en kenmerkte het begin van een zeer lange economische depressie.




Roger Babson werd bekend vanwege het feit dat de markt vlak na zijn speech gelijk 3% verloor, een moment wat nu nog steeds bekend staat als de 'Babson-breuk.' Behalve Babson waren er echter nog meer inversteerders die zagen dat het speculeren met geleend geld een garantie is voor een financiële catastrophe.




De speculatie-bel barstte vervolgens op 29 oktober 1929. Het voorkomen van een beurscrash als deze was nu juist de reden dat de FED in 1913 werd opgericht. De FED had de crash moeten zien aankomen, en volgens mij zágen ze dat ook. Maar de banken (die samen de FED bezitten) verdienden te veel geld met speculeren om nog op de rem te willen trappen toen de daling zich eenmaal inzette.

En ja, de enigen die tijdens de na de crash volgende Grote Depressie nog geld verdienden, waren de FED-banken. Sterke banken floreerden, zwakkere banken vielen om. In de economie gold het 'recht van de sterkste'.

Bernand Beranke, de huidige FED-topman, gaf in een speech toe dat de FED verantwoordelijk was voor de beurscrash van 1929. Ze hadden het destijds kunnen weten dat het zou gaan gebeuren, en ze wísten het ook, maar ze lieten het tóch gebeuren. Het was een gecontroleerde crisis waarbij een handjevol Wall Street managers financieel flink garen bij spinden.

De huidige hypothekencrisis is een vergelijkbare gecontroleerde crisis. Je hoeft geen economisch genie te zijn om te bedenken wat er gebeurt als banken hypotheken van 120% verstrekken met een zeer lage rente.

Uiteindelijk gaat de rente omhoog en daarom ook de hypotheeklasten, ongeveer $ 80 per maand per percentpunt voor elke gefinancierde $ 100.000. Voor een huiseigenaar die al nauwelijks zijn hypotheek met een zeer lage rente kan betalen, is een renteverhoging met 2 punten te veel van het goede.

En aangezien hij een financiering van 120% afsloot en zijn eigen geld niet vastzit in het huis, is het goedkoper om te vertrekken en het huis aan de bank over te laten. De hypotheek- en leningenverstrekkers kenden de risico's, maar de winsten waren toen nog hoog genoeg om ermee door te gaan.

De rente werd jarenlang kunstmatig laag gehouden, mede dankzij het economische herstel na de aanslagen van 9/11/01. Uiteindelijk móet de rente wel stijgen om de waarde van de dollar vast te houden. De FED wist dit. Maar ook hier gold dat de winsten té groot waren om ermee te stoppen.

De FED wordt feitelijk geleid door de bankiers die de banken die ze bezitten, vertegenwoordigen. En zowel in 1929 als nu zijn het de banken en de bankiers die het meeste te winnen hadden.

Afgelopen week ging Wall Street gigant Lehman Brothers failliet als gevolg van de ingestorte (subprime) hypothekenmarkt. Het grootste faillissement in de geschiedenis van de wereld was een feit, met een verlies van meer dan $ 600 miljard.

Banken over de hele wereld, die geinvesteerd hadden in Lehman, werden hierdoor getroffen. Toen de grootste verzekeringsmaatschappij ter wereld, AIG, eveneens om dreigde te vallen, kocht de FED hen uit. Een failliet AIG had een nog veel grotere schokgolf door de hele economische wereld doen gaan.

Fannie Mae & Freddie Mac werden al eerder uitgekocht. Maar wat gebeurt er nu met al die andere, in grote problemen verkerende bedrijven en financiers? Bear Stearns was eerder dit jaar nog te onbelangrijk om te redden en viel wél om. Het risico van al die opkopingen is echter dat straks ieder groot bedrijf denk door de FED gered te worden.

Voormalig FED-topman Alan Greenspan noemde de huidige crisis een gebeurtenis die slechts één keer per eeuw voorkomt. Hij voorspelde dat er meer grote financiële instellingen zullen omvallen.

In 1929 deed Roger Babson op 3 september dezelfde voorspelling. Het duurde tot 29 oktober voordat bleek dat hij volkomen gelijk had.

In een wanhopige poging om het tij te keren en een herhaling van 1929 te voorkomen, heeft de FED zich gewend tot het opkopen van de belangrijkste financiële instellingen. Zo is de verzekeringsgigant AIG in feite genationaliseerd met belastinggeld. En dat terwijl de FED dus géén onderdeel vormt van de Amerikaanse regering, maar een privé-instelling is.

Feitelijk hebben de rijkste bankiers en investeerders, verantwoordelijk voor de huidige crisis, hiermee elkaar gered, waarbij gebruik werd gemaakt van belastinggeld dat is opgebracht door de burgers.

Derivatenmarkt



De diepste achterliggende reden van dit gigantische opkopen is niet zozeer het redden van de huizenmarkt en zelfs niet het voorkomen van een dollarcrash, maar het overeind houden van de monstreues grote financiële derivatenmarkt. Een blootstellen en instorten van deze totaal uit de hand gelopen vorm van 'schaduwbankieren' zou het hele financiële wereldsysteem totaal kunnen vernietigen.

Weinig mensen weten wat deze derivaten precies zijn. Derivaten zijn financiële instrumenten met geen waarde van zichzelf. Zij ontlenen hun waarde aan (to derive = ontlenen aan) andere zaken. Feitelijk zijn het gewoon weddenschappen. Je kunt zo'n financiële weddenschap afsluiten dat iets wat jij bezit (bijv. bepaalde goederen) in waarde zal stijgen en/of zal dalen. Daarmee spreidt je de risico's van je investering. Deze weddenschappen (speculaties) kun je op vrijwel alles afsluiten, van de prijs van thee in China tot aan de bewegingen op specifieke markten (goud, olie, etc.).




Zogenaamde 'hedge funds', waarborgfondsen, zijn gespecialiseerd in de derivatenmarkt. De meest verhandelde derivaten zijn de zogenaamde Credit Default Swaps (CDS). Dit zijn weddenschappen tussen twee partijen (of meer) of een bepaald bedrijf of zekere instelling wel of niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. De ene partij verzekert als het ware het mogelijke verlies van de andere partij als het bedrijf / de instelling in kwestie (binnen een bepaalde periode) failliet gaat. In ruil voor deze 'verzekering' ontvangt de eerste partij een bepaalde premie van partij 2.



In een hedge fund zijn talloze van deze verzekeringen ondergebracht. De bezitters van zo'n hedge fund worden slapend rijk, want bij een voortdurend aantrekkende economie en hogere winsten blijven de premie's binnenstromen, zonder dat er ooit geld hoeft te worden uitgekeerd.




Het begint echter fout te lopen als één of meer verzekerde objecten (bedrijven, instellingen, banken, aandelenspeculanten etc.) inderdaad niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Dan kan zo'n hedge fund met claims te maken krijgen van tientallen, honderden miljoenen dollars, of meer.

Maar wat nu als dit hedge fund dat geld helemaal niet heeft? Het waarborgfonds gaat dan failliet, maar zowel partij 1 als partij 2 moeten nu de derivaten, die als creditpost in de boekhouding staat genoteerd, afschrijven. Betrokkenen die dubbele 'weddenschappen' afsloten (dus een gok op zowel 'winst' als 'verlies') kunnen hun 'winst-weddenschap' vanzelfsprekend niet meer incasseren, maar ze zijn daardoor ook niet in staat om hun 'verlies-weddenschap' te betalen. Hierdoor krijgen andere partijen eveneens hun geld niet, met als gevolg dat ook zíj failliet gaan.

Het domino-effect wat zo ontstaat infecteert vervolgens het hele bankwezen en bedreigt de hele wereldeconomie. Vanwege dit enorme risico was de derivatenhandel op deze manier tot in de jaren '90 van de vorige eeuw verboden als een illegale vorm van speculeren. Totdat door toedoen van toenmalige FED-topman Alan Greenspan deze praktijken werden gelegaliseerd. Greenspan promootte derivaten zelfs als een manier om 'risico-management' te verbeteren. Deels was dit bedoeld om de destijds kwijnende winsten van de banken een flinke impuls te geven.

En het werkte. De winsten van de banken en bankiers schoten torenhoog te lucht in. Sinds die tijd is de -voorheen illegale- derivatenmarkt exponentieel gegroeid tot een duizelingwekkende 1000 biljoen dollar. Om een indruk te krijgen hoe enorm veel dit is: de waarde van het totale Bruto Nationale Produkt van alle landen op de wereld is ongeveer 60 biljoen dollar.

Hoe is het mogelijk dat de derivatenmarkt deze waarde bijna 17x overstijgt? Dat komt omdat er ongelimiteerd gespeculeerd kan worden. Er zijn geen regels voor de hoogte van deze speculaties; zo kan men grenzeloos speculeren met geld dat men niet eens in bezit heeft.




En daar liggen de enorme risico's voor de wereldeconomie in verscholen. Multi-miljardair Warren Buffett noemde de derivaten niet voor niets 'financiële massavernietigingswapens'. Het is de reden waarom de FED, het hele bankwezen, niet kan toestaan dat een belangrijke derivatenhouder ten onder gaat. Daarom worden deze instellingen met honderden miljarden belatinggeldovereind gehouden.



'Het is het beste gokspel dat er is. Neem enorme risico's, laat je daar dik voor betalen en als je het verziekt, dan heb je inmiddels de verzekering dat de overheid je uitkoopt, ten koste van de rest van de bevolking,' merkte financieel analyst Daniel Amerman cynisch op in een artikel op FinancialSense.com.



Professor Nouriel Roubini, bekend van diens populaire website Global EcnomoMonitor, waarschuwt: 'Wat we zien is het begin van het uiteenvallen en instorten van het hele financiële schaduw-systeem. Een systeem van instituties (aandelenhandelaren, hedge funds, private equite funds, etc.) die op banken lijken, maar in tegenstelling tot echte banken niet gebonden zijn aan goede regelgeving en supervisie. Ook zijn ze niet zoals banken verzekerd en kunnen ze zich niet wenden tot de laatste toevluchtsoorden: de Centrale Banken.'



Het risico op een financiële systeemcrisis was duidelijk te groot. Het huidige plan van de Amerikaanse overheid omvat minstens $ 700 miljard, maar mogelijk $ 1 biljoen om de in problemen geraakt instellingen te redden.

Roubini merkt op: 'De stap-voor-stap, ad-hoc benadering van de FED en het ministerie van Financiën om deze crisis te bezweren is een mislukking. Het is zinloos de gaten één voor ée'n op te vullen als het hele systeem in elkaar aan het storten is. Er is een veel radicalere oplossing nodig.'

Het uitkopen en ongelimiteerd lenen aan in problemen verkerende financiële instellingen gebeurde ook aan het begin van de jaren '30. Deze benaderingswijze mislukte echter, omdat de banken, net als vandaag, al diep in de schulden zaten en niet op nog méér leningen en dus schulden zaten te wachten.

In de jaren '30 werd er buiten de FED een overheidsbank opgezet (de RFC) die nieuwe leningen uitgaf, maar het geld daarvoor wél eerst zelf leende door de uitgifte van overheidsaandelen. Zo vloeide er nieuw geld in de monetaire voorraad en konden er nieuwe leningen worden uitgegeven om de industrie, de landbouw, de infrastructuur etc. te stimuleren. Het succes van de RFC destijds doet sommigen suggeren dat er opnieuw een dergelijke overheidsbank moet worden opgezet, en dat dit mogelijk makkelijker en beter is dan het nationaliseren van de huidige FED.

Of dit gaat werken is echter maar de vraag. Tot nu toe zin er nog geen goede voorstellen geweest om het hele bankensysteem te reformeren. Daarnaast brengt het creëeren van een totaal nieuw systeem automatisch met zich mee dat het oude ten onder gaat. Gezien de schuldenlast over de hele wereld en de gigantische derivatenmarkt die in gevaar is, zou dat zonder twijfel desastreuze gevolgen hebben voor de hele wereldeconomie.



De verwachtingen zijn over het algemeen somber gestemd. Toonaangevende experts zoals Jim Jones verwachten een 'financiële tsunami' die de hele wereldeconomie op zijn kop zal zetten en een lange, ongekend diepe depressie zal veroorzaken.



Sommigen analysten hebben het al letterlijk over een 'Nieuwe Financiële Wereldorde' die uit de komende chaos zal ontstaan. Hierin zullen slechts een paar gigantische corporaties over de hele wereld de dienst gaan uitmaken. En wellicht is dat van meet af aan wel de bedoeling geweest.




door Xander




Bronnen (o.a.):
OpEdNews.com



Hal Lindsey, World Net Daily